w przenośni
-
Wykokszony 13.07.201613.07.2016Szanowni Państwo,
skąd się wzięło potoczne i modne określenie koks na kogoś bardzo biegłego np. w sporcie? Mówi się (wśród młodych), że ktoś jest wykokszony, że ktoś (lub coś) nieźle koksi itp.
Czy może chodzić o przejście od potocznego znaczenia słowa koks jako ‘narkotyk, środek dopingujący’ – komuś idzie coś tak dobrze, jakby był na koksie?
Z wyrazami szacunku
Czytelnik
-
zarzynać i zżynać29.01.200729.01.2007Dzień dobry,
mam pytanie o zarzynanie, np. silnika. Intuicja mówi mi, że przez rz, nie wiem, czy jej wierzyć. Słowniki mówią, że jeśli zarzynać, to nożem, a jeśli zżynać, żąć, to zboże. Nijak się to ma do różnych przedmiotów, które można zarzynać, niekoniecznie używając w tym celu noża.
Pozdrawiam
Anna Oszmiańska -
zmartwychpowstać8.04.20108.04.2010Szanowni Eksperci!
W pieśni wielkanocnej śpiewa się: „Chrystus zmartwychwstan jest, nam na przykład dan jest, iż mamy zmartwychpowstać, z Panem Bogiem królować, alleluja!”. Taką pisownię spotkałam: „zmartwychpowstać”. Czy rzeczywiście w dawnej polszczyźnie było takie słowo, czy należałoby raczej napisać: „z martwych powstać”?
Z poważaniem
Aleksandra Kowal
-
z powrotem
5.04.20245.04.2024Dzień dobry,
chiałem spytać o wyrażenie „z powrotem”.
Ze zdziwieniem zauważyłem, że słowo „spowrotem” nie występuje w słowniku. Mimo to wydaje się, że „z powrotem” i „spowrotem” odnoszą się do różnych sytuacji np. „Spóźniłem się na pociąg i miałem problem z powrotem do domu” oraz „Pracownika przyjęto spowrotem do pracy”. Jeżeli mógłbym otrzymać odpowiedź, skąd taki brak słowa „spowrotem” w słownikach?
Pozdrawiam serdecznie.
-
anioł biznesu22.06.201522.06.2015Dzień dobry,
mam pytanie o zapis terminu (?) anioł biznesu. Jest to kalka z języka angielskiego, oznacza zamożną osobę, wspomagającą początkujące przedsiębiorstwo. Czy należy pisać to w cudzysłowie, wielkimi literami czy bez żadnych wyróżniających znaków? Na ile termin ten traktować możemy jako już przyjęty przez słowniki?
Z góry dziękuję za odpowiedź -
biała księga12.12.200312.12.2003Jak pisać wyrażenie biała księga (rodzaj dokumentów przygotowywanych przez Komisję Europejską, dotyczących określonej dziedziny): biała księga, „biała księga”, Biała Księga (to najczęściej spotykana pisownia, która wydaje mi się kalką z ang.)?
-
Cieszyć się powodzeniem i języczek u wagi5.10.20185.10.2018Szanowni Państwo,
nurtuje mnie, czy zwrot cieszyć się powodzeniem jest poprawny? W Słowniku języka niby-polskiego z 1978 roku autorstwa Walerego Pisarka natrafiłam na ten zwrot (jak również inne: cieszyć się zdrowiem / popularnością) wymieniony wśród pozostałych „rażących poczucie językowe”, niepoprawnych.
Poproszę również o rozwianie wątpliwości dotyczące zwrotu języczek u wagi – czy oprócz dosłownego ma on także znaczenie przenośne? Co oznacza, w jakich sytuacjach się go używa?
Dziękuję.
-
cytat15.03.200515.03.2005Inny słownik języka polskiego podaje, że słowo cytat oznacza przytoczenie fragmentu filmu, książki, utworu muzycznego itp. Czy w związku z tym nazywanie cytatem powtórzenia czyichś słów, np. znajomego, ma charakter przenośny lub potoczny?
A oprócz tego – przytoczenie słów znajomego to cytat jego czy cytat z niego? -
długofalowy
27.06.202327.06.2023Jak to się stało, że wyraz długofalowy oznacza w niektórych kontekstach „zaplanowany na dłuższy czas”? Byłoby to jasne, gdyby słowo fala oznaczało to samo co „czas, okres”, ale przecież tak nie jest.
-
gramatyka15.05.200615.05.2006Czy istnieje słowo gramatyka w znaczeniu poradnika językowego itp.? Spotkałem się kilkakrotnie z określeniami typu, że coś podają wszystkie gramatyki itp. Mówi tak również profesor Miodek. A mnie się wydawało, że gramatyka to tylko nauka o języku (rzeczownik niepoliczalny).
